اتصال محکم بین صفحه یا سازه و بتن توسط قطعه ای به نام انکر بولت انجام می شود. انکربولت شکلهای مختلف در ابعاد گوناگون دارد و نیز قابلیت طراحی منحصر به فرد دارد. نوع رایج آن به شکل L هست که سمت طول یا بلندی آن رزوه شده و همراه با مهره و واشر تخت و یا واشر فنری اتصال آن کامل می شود. در یک دسته بندی کلی می توان انکربولت ها را به دو بخش تقسیم کرد
1- انکر بولت های سایز بزرگ پی و ساختمانی
2- انکر بولت های کاشتنی و سایز کوچک
منظور از این دسته بندی جداسازی انکربولت های سایز بزرگ که برای کارهای سنگین مورد استفاده است از انکربولت های سایز کوچک که برای کارهای متوسط و سبک مورد استفاده قرار می گیرد. جنس انکربولت می تواند از آهن یا فولاد یا استنلس استیل باشد.
انکربولت کلا به دو روش در محل مورد نظر کاشته می شود. 1- قبل از بتن ریزی 2- بعد از بتن ریزی با ایجاد سوراخ در بتن. انکربولت هایی که سایز بزرگی دارند از روش اول جایگذاری در بتن برای قرارگرفتن در محل مورد نظر استفاده می کنند و انکر بولت های سایز کوچک عموما از روش دوم جایگذاری انکربولت در محل مورد نظر استفاده می کنند.
انکر بولت کجا استفاده می شود؟
وقتی بخواهیم سازه یا صفحه ای به بتن یا فونداسیون متصل شود منظور حدفاصل دو عنصر متفاوت شیمیایی است که امکان اتصال مستقیم یا جوشکاری نیست، انکربولت لازم داریم. درساختمان سازی، سد سازی، پل سازی و ساخت نیروگاهها ، انکر بولتها نقش مهمی دارند. به طور معمول استاندارد آمریکایی ASTM برای ساخت انکر بولتها استفاده می شود که از سایز ½ الی 4 اینچ و به صورت خودرنگ یا گالوانیزه گرم آماده مصرف می باشند البته از جنس استنلس استیل هم به صورت سفارشی قابل تولید و عرضه می باشند.
رول بولت ها و یوبولت ها هم در گروه انکر بولتها قرارگرفته اند چون هر اتصال پیچ که یک تکیه گاه داشته باشد، انکر بولت نامگذاری شده است. رایج ترین و پرکاربرد ترین انکربولتها بر اساس استاندارد ASTM F 1554 و در گریدهای 36 یا 55 یا 105 تولید می شوند این اعداد بیانگر تنش تسلیم انکربولت بر حسب کیلو پوند بر اینچ مربع است. در استاندارد آمریکایی مربوط به تولید انکربولت، مشخصات ابعادی و جنس انکربولت و مهره و واشر برای تکمیل اتصالات مشخص شده است.
دسته بندی انکربولتها ی سایز کوچک
1-انکربولت مکانیکی (رول بولت).
2-انکربولت شیمیایی (چسب کاشت).
انکربولت مکانیکی به آن دسته از انکربولت ها می گوییم که به واسطه عمل مکانیکی درون سوراخ ایجاد شده روی بتن محکم می شوند به این شکل که با پیچاندن مهره انکربولت غلاف فلزی انکربولت باز شده و به دیواره بتن می چسبد.
انکر بولت شیمیایی در کاشت، هیچ گونه محدودیتی برای عمق و قطر ندارد. انکر بولت شیمیایی به کمک ماده شیمیایی با پایه رزین، در بتن یا سنگ جاگذاری می شود که معمولا بعد از گذشت 48 ساعت قابل استفاده خواهد بود. استفاده از انکربولت شیمیایی پرهزینه تر از انکر بولت مکانیکی است ولی در کاربردهای خاص ناچار به استفاده از این نوع هستیم. اختلاف سایز سوراخکاری، متریال استفاده شده و نوع عملکرد انکربولت ها آنها را به دو دسته شیمیایی ومکانیکی تقسیم می کند. انکر بولتها می توانند در زمان بتن ریزی در هنگام آرماتور بندی، در بتن قرار بگیرند ونیز می توانند روی یک سطح بتنی از قبل ساخته شده هم استفاده شوند.
نکات مهم در انتخاب انکر بولت
1-آب وهوای محیط (مقاومت انکر بولت در برابر زنگ زدگی)
2-مواد شیمیایی محیط (مقاومت انکر بولت در برابر خوردگی)
برای انتخاب انکربولت باید به محل مصرف انکربولت و مواد شیمیایی اطراف آن از نظر خورندگی و میزان فشار مکانیکی توجه کرد. با درنظر گرفتن موارد فنی و مهندسی ذکر شده و درنظر گرفتن ضریب اطمینان می توان تعداد مشخص شده را سفارش داد.
چطور انکربولت سفارشی بخریم ؟
نکات ضروری و عمومی در خرید یا سفارش ساخت انکر بولت
1- سایز انکر بولت – قطر انکر بولت
2- طول پا ( بلندی انکر بولت )
3- فاصله پا ( طول قسمت خم انکر بولت )
4- طول رزوه
5-نوع پوشش سطحی انکربولت مثلا گالوانیزه گرم عمیق یا داکرومات
6- جنس انکربولت
7- ارایه نقشه فنی انکربولت
درصورتی که انکربولت شما در استانداردهای موجود نباشد و شما نیاز به انکربولت خاصی داشته باشید می توانید با رعایت اصول طراحی نقشه خود را به واحد تولیدی تی تی بولت ارایه کنید تا در اصرع وقت زمانبندی ساخت و تولید انکربولت برای شما به همراه قیمت آن ارسال شود. موارد بالا را در سفارش انکربولت حتما در نظر داشته باشید.در مواردی که نیاز به طراحی خاصی از انکربولت دارید، قطعا مشخصات ریزتر وکاملتری برای انجام سفارش لازم خواهد بود که در اختیار طراح قرار بگیرد.
نکات تاثیر گذار در ساخت و نصب انکر بولت
1-نوع بار ( متحرک یا غیر متحرک )
2-امتداد بار
3-اندازه بار( بار استاتیک ودینامیکی که بر بتن وارد می شود)
4-وجود ترک در بتن
5-فاصله کاشت انکربولتها
6-عمق کاشت انکربولت
7-میلگردهای مسلح کننده بتن
اجزای تشکیل دهنده رول بولت
1-استوانه چاک دار
2-پیچ سر مخروطی
3-مهره
4-واشر
انواع (مدلهای ) رول بولت
1- رول بولت HSC
2-HST و HST3
3-HSL
4-HAS
5-HKD
6- رول بولت HSA
دستورالعمل نصب ( کاشت ) انکربولت
معمولا شرکتهای سازنده انکر بولت ، دستور العمل نصب نیز تهیه می کنند. دقت کنید انکر بولتی که خریداری می کنید هچ گونه مشکل ساختاری نداشته باشد ، محل نصب (بتن) مقاوم باشد ،. سوراخ ایجاد شده نزدیک لبه بتن نباشد و قطر و عمق آن متناسب با انکر بولت مصرفی باشد . بطور خلاصه کاشت انکربولت مکانیکی روشی مانند رولپلاک دارد . یعنی با ایجاد سوراخ در بتن ، مثلا با مته متناسب با انکر بولت ، و سپس پاک سازی و قراردادن انکر در آن با ایجاد اصطکاک و استحکام کششی ، کاشت انجام می شود. در کاشت انکر شیمیایی ، ماده ای که کار چسب را انجام می دهد و پایه آن رزین است ، اساس کاشت انکر می باشد.