واشر قطعه مکانیکی دایره شکل که در وسط آن سوراخی جهت سوار شدن روی پیچ با ضخامت مشخص است که باعث پخش شدن فشار حاصل از بستن پیچ و مهره روی بدنه قطعه می شود. واشر عموما از جنس فلز ساخته شده غالبا دایره ای شکل است و برای هریک از موارد زیر ممکن است استفاده شود
- پخش فشار و بار پیچ و مهره در قسمت گل پیچ یا سطح تماس مهره
- کاهش انتقال لرزش های دستگاه در محل اتصال پیچ و مهره
- جلوگیری از نشت مواد مایع
بطور خلاصه استفاده از واشر برای حفظ دوام و امنیت انواع اتصالات ضروری است. به دلیل اینکه نیروی اصطکاک بین پیچ ومهره کم است. وقتی واشر را به این مجموعه اضافه می کنیم مقدار اصطکاک را افزایش می دهد وهمین امر اجازه باز شدن به مهره را نمی دهد یا احتمال باز شدن پیچ و مهره را کم می کند.
عواملی که در تعیین قیمت واشر ها تاثیر دارند
- جنس واشر
- استحکام واشر
- مقاومت واشر در برابرخوردگی و زنگ زدگی یا عوامل محیطی
- کیفیت و استانداردهای رعایت شده در تولید واشر
مشخصات هر واشر با عوامل زیر قابل بررسی است
- قطر بیرونی (out diameter)
- قطر داخلی (in diameter)
- ضخامت (thickness)
- استاندارد
واشرهای مورد استفاده در هر صنعت، نوع، گرید و استاندارد خاص خود را می طلبد. بنابراین برای سفارش و خرید واشر مناسب و با کیفیت مطلوب حتما نکات استاندارد واشر را مد نظر قرار می دهیم. برای ساخت و تولید واشرها از آهن، آلومینیوم، برنج، مس، فولاد و استنلس استیل از استانداردهای موجود استفاده می شود. تی تی بولت آمادگی تولید انواع واشرهای صنعتی را هم برای مصرف داخلی و هم برای صادرات دارد.
انواع واشرها
- واشر تخت
- واشر ضربه گیر
- واشر مربعی یا چهارگوش
- واشر لب پر
- واشر فنری (قفلی ، لرزه گیر )
- واشر آب بندی (سیل کننده )
- واشر کروی
- واشر بشقابی آجدار (هزارخار)
- واشر خورشیدی (ستاره ای )
- واشر برجسته
- واشر موجی
- واشر چاکنت
استانداردهای DIN و ASTM برای واشر تعاریف دقیقی دارد. استانداردها در سیستم های مختلف تعریف می شوند. منظورم سیستم متریک یا اینچی (امپریال) است.
واشر تخت ساده
برای توزیع بارهای کم یا به عنوان فاصله انداز (spacer washer) استفاده می شود. واشر تخت ساده با گرید های مختلف در استاندارد های مختلف ساخته می شوند. مثلا در ساختمان سازی از واشر های گرید 10.9 HV با استاندارد DIN 6916 برای اتصال پیچ استاندارد DIN 6914 گرید 10.9 و مهره استاندارد DIN 6915 گرید 10.9 مورد استفاده است.
واشر تخت ضربه گیر
خاصیت ضربه گیری بیشتری دارد وبرای فلزات نرم مثل آلومینیوم به کار می رود. در این واشر قطر خارجی نسبت به واشر تخت ساده بیشتر است.
واشر مربعی (چهار گوش )
درفضاهای گوشه دار استفاده می شود.
واشر فنری
این واشر خاصیت فنری دارد و زمانی که می خواهید پیچ ومهره در اثر ارتعاشات باز نشوند از این واشر استفاده می شود.
واشر آب بندی (سیل کننده )
در اتصالاتی که خروج آب یا هوا محتمل باشد برای مهر وموم کردن و درزبندی استفاده می گردد.
واشر کروی
درصورت وجود حرکت جانبی واشر کروی مورد نیاز خواهد بود.واشرهای کروی از دوقسمت مکمل تشکیل می شوند و اجازه حرکت تا سه درجه را می دهند.
واشر بشقابی آجدار
در اتصالاتی که در گیری پیچ ومهره زیاد است استفاده می شود.
واشر خورشیدی
در اتصالاتی که امکان استفاده از واشر فنری نباشد از واشر خورشیدی استفاده می شود.
واشر برجسته
وقتی زیبایی کار برای شما مهم است، از واشر برجسته استفاده کنید.چون پیچ کاملا در واشر برجسته فرو می رود.
واشر قفلی دندانه داخلی
سطح داخلی این واشر دندانه دار است.این واشر در کارهایی که فشار کمتری مورد نیاز است استفاده میشود.
بار وارد شده در این نوع واشر نسبت به بقیه واشر ها کمتر است.
واشر قفلی دندانه خارجی
نسبت به واشر قفلی دندانه داخلی بار بیشتری را تحمل می کند. چون سطح مقطع بیشتری را پوشش می دهد. واشر خورشیدی در صنعت و ساختمان کاربرد های قابل توجهی دارد. صنعت برق ، صنعت خودرو ، صنعت پتروشیمی وسازه های فلزی از واشر خورشیدی (واشر ستاره ای ) استفاده می کنند. فرو رفتن لبه های دندانه ای شکل واشر خورشیدی در سطح اتصالات منجر به استحکام و دوام بیشتر اتصالات می شود. واشر قفلی دارای دندانه هایی در داخل یا خارج از بدنه خود هستند که به آنها خار نیز می گویند.
واشرهای گوه ای
نوعی دیگر از دسته واشرهای قفلی هستند. ودر مواردی که ارتعاش شدید باشد استفاده می شود.
واشر لب پر
از دسته ی واشرهای تخت است.ودر مکانهای دارای محدودیت فضا استفاده می شود. در ایران استاندارد اصلی مورد استفاده دین آلمان می باشد که تعیین کننده قطرداخلی قطر خارجی وضخامت ومتریال واشر می باشد.